W samym sercu Częstochowy, na zrewaloryzowanej płycie Rynku Starego Miasta, rozgrywa się spektakl, który przyciąga uwagę nie tylko mieszkańców, ale i turystów z całego świata. To największa na świecie, zwarta i trwała ekspozycja dzieł Jerzego Jotki Kędziory, znanego rzeźbiarza specjalizującego się w balansujących figurach. Czternaście rzeźb, autorstwa tego częstochowskiego artysty, tworzy powietrzne widowisko, które zdaje się przeczyć prawom grawitacji.
„Igrce Częstocha” – kulturalne i rekreacyjne widowisko
Rzeźby Kędziory kreują mimiczne miniscenki, które łączą w sobie cechy charakterystyczne dla różnych profesji. Tworzą swoiste teatrum zatytułowane „Igrce Częstocha”, w którym postaci niemal lewitują nad rynkiem, nadając temu miejscu wyjątkowy charakter. To kulturalno-rekreacyjny element, który świetnie wpisuje się w atmosferę ludycznych festynów, jarmarków czy innych odświętnych imprez.
Patronem tego widowiska jest postać Częstocha – etymologicznego ojca miasta, który zajął centralne miejsce, akcentując przy okazji 800-lecie pojawienia się nazwy Częstochowa w historycznych annałach.
Rzeźby balansujące – fenomen sztuki współczesnej
Rzeźby balansujące Kędziory to unikatowy fenomen w świecie sztuk przedstawiających. Były prezentowane na najważniejszych konfrontacjach artystycznych na całym świecie i na stałe zadomowiły się w wielu miastach Ameryki, Europy oraz Azji. Każda z nich opowiada inną historię, ale wszystkie łączy jedno – mistrzowskie operowanie równowagą i kinetyką.
Częstoch – etymologiczny ojciec miasta
Projekt „Częstoch” Jerzego Kędziory narodził się już w latach 80. XX wieku i przez wiele lat przechodził liczne przeobrażenia. Finalna wersja to ceramiczno-kompozytowa figura, która stanęła na podwórzu kamienicy Urzędu Konserwatora Zabytków przy Starym Rynku. Postać Częstocha, przedstawiona jako dojrzały mężczyzna w średniowiecznym stroju, trzymający róg i ceremonialny kostur, wpisuje się w legendy i historyczne opowieści o mieście.
Trzej mistrzowie akrobacji szczudłowej
Jedną z bardziej widowiskowych kompozycji jest grupa trzech mistrzów akrobacji szczudłowej, usadowionych na krańcu fontanny. Wykorzystując teleskopowe tyczki zakończone drobnymi czerpakami, próbują wyłowić ze strug wody elementy energii, barwy, struktury i dźwięku. Ta dynamiczna rzeźba wprowadza widza w świat balansujących postaci, które zdają się żyć własnym życiem, tworząc napowietrzny balet.
Dzwonnik – symboliczne ogłoszenie wydarzeń
Rzeźba dzwonnika, który wyszedł na narożnik przy schodach pawilonu, to symboliczne ogłoszenie wydarzeń. Mnich, trzymając rozbarwiony sznur, wychyla się we wszystkich kierunkach, podkreślając wizualnie chwiejną równowagę kompozycji.
Mała gimnastyczka z biczykami
Inspiracją dla tej rzeźby była wnuczka Kędziory, trenująca gimnastykę artystyczną. Mała gimnastyczka z biczykami wykonuje ewolucje, łącząc grację i niesamowite umiejętności młodych sportowców, co wprowadza nowe formy balansjerów do twórczości artysty.
Lalkarz i jego mini sceny
Lalkarz, trenujący i animujący ruch lalkowych prototypów, prezentuje choreograficzne układy na mini scenie. Jego postać, balansująca na okrągłym ruszcie, przedstawia „lalkowe minidramy”, które są metaforą manipulacji i sterowania.
Sportowcy na Rynku
W przestrzeni amfiteatru można podziwiać dynamiczne rzeźby sportowców – płotkarza, skoczka wzwyż i pływaka. Te postaci łączą w sobie siłę, ekspresję i ruch, nawiązując do antycznych herosów i współczesnych dyscyplin sportowych.
Sztukmistrzyni i jej niezwykłe numery
Sztukmistrzyni, jedna z postaci akrobatycznych, prezentuje niezwykły numer iluzjonistyczny „Gubienie brzucha”. Jej postać, formalnie podzielona na dwie części, balansuje na linie, tworząc niezwykłe widowisko.
Philippe Petit – hołd dla wielkiego linoskoczka
Jedną z najnowszych rzeźb jest portret Philippe’a Petita, francuskiego linoskoczka, który stał się inspiracją dla Kędziory po obejrzeniu filmu „The Walk. Sięgając chmur”. Figura Petita, balansująca w stroju historyczno-estradowym, jest wyrazem uznania dla jego niezwykłych umiejętności i odwagi.
Charlie Chaplin – mistrz gagów
Rzeźba Charlie Chaplina, który przygotowuje się do wykonania gagu z balonami, to hołd dla wielkiego artysty kina. Kędziora oddaje w niej cześć jego maestrii w tworzeniu humorystycznych, a zarazem głęboko poruszających scen.
Wystawa rzeźb balansujących na Rynku Starego Miasta w Częstochowie to niezwykłe połączenie sztuki, historii i nowoczesności. Każda z rzeźb opowiada inną historię, wprowadzając widza w świat, gdzie grawitacja zdaje się nie mieć znaczenia. To miejsce, które warto odwiedzić, by poczuć magię balansujących postaci i zobaczyć, jak sztuka może ożywiać przestrzeń publiczną.
Źródło: czestochowa.pl